Hasan Ali Yücel ve İsmail Hakkı Tonguç denildiğinde aklımıza ilk; 780 Bin KM/Kareye kurulmuş 61
Vilayetimiz ve enine-boyuna yayılmış 21 Köy Enstitüsü gelir.
17 bin civarında ki öğretmen ve sağlıkçı yetiştiren bu uygulamalı okulların yaratıcılarından olan
İsmail Hakkı Tonguç, bakın o zamanlar ne demişti;
"Eğitim, çocukları yaşamdan söküp duvarlar arasında yetiştirmek yerine, gerçek yaşamın içinde,
yetişkinlik yetki ve sorumluluklarıyla, gerçek yaşam işlerini öğretim aracı olarak kullanarak iş
aracılığı ile iş için, meslek için yetiştirmek demektir…”
“Gelenekçi okulun; Çocuğu ezen, yıpratan usulleri yerine, çocuğun doğuştan getirdiği yetileri,
yaratıcı kudreti ortaya çıkaracak amacı gütmelidir…”
Tonguç‘a göre; ’’Uygulanmayan bilgi boş ve gereksiz bilgidir…’’
Köy Enstitüsü demek; “Üretim Odaklı Eğitim ve iş” demektir.
İsmail Hakkı Tonguç:
— ‘Yoksul toplumun en ağır yükünü taşıyan halk(köylü) çocukları, Köy Enstitülerinde eğitim
görmeliler.
— Köy Enstitüleri: “Ezilenlerin, ötekileştirilenlerin özgürleşmesine yönelik bir projedir.
— Bilgi olacak… Bilinç gelişecek… ve eyleme dönüşecek.”
Tonguç işte bu uğurda uğraş verdi. O, en uygun koşulları bularak yeni insan tipleri yaratmak
zorunda idi.
Ve bu amaçla; Türkiye Cumhuriyeti'nin 61 ilini (o yıllarda 61 İlimiz vardı), 305 ilçesini, 9150
köyünü dolaştı.
Bazen kırık dökük askeri bir cip, bazen yürüyerek.
Aydınlıktan korkanların karşı girişimlerine rağmen…
Sonunda başardılar da…
Bakın O büyük eğitim devrimcisi İsmail Hakkı Tonguç diyor:
“Demokrasinin iki çeşidi vardır;
Biri zor ve gerçek olan, Öbürü de kolayı, oyun olanı.
Zor olanı: Topraksızı topaklaştırmadan, işçinin durumunu sağlama bağlamadan, halkı esaslı bir
eğitimden geçirmeden olmaz.
Birincisi köklü değişiklikler ister; Zor ama gerçek demokrasidir.
İkincisi kâğıt ve sandık demokrasisidir.
(Okuma yazma bilsin-bilmesin, toprağı, işi olsun olmasın.)
Elindeki kâğıdı (oy pusulasını) sandığa atar.
Böylece kendi kendini yönetmiş sayılır, kolaydır.
Biz, demokrasinin kolayını seçtik…”
Köy Enstitülerinin kuruluş yıldönümünde, Hasan Ali Yücel, İsmail Hakkı Tonguç ve emeği geçen
tüm eğitimcilerimizi saygı ve sevgiyle anıyoruz... Allah rahmet eylesin.
Saygılarımla…