Bölgemizde İsrail-Filistin arasındaki savaş, İran’a da sarkmış İsrail’in saldırıları son günlerde ekonomistlerin odağına yerleşmiş durumdadır. FED’in, ABD ekonomisindeki gelişmelere yönelik “Bej Kitap” ekim raporu ekonomik faaliyet hacminde sınırlı oranda değişiklik yaşandığına, enflasyonda ise ılımlı seyrin sürdüğüne işaret etmiştir. Kasırganın tarımsal üretimi etkilediği, liman işçilerinin grevinin ise lojistik anlamında kesintilere ne-den olduğu raporlanmıştır. Raporda uzun vadede ise ekonominin gidişatına yönelik iyimserlik hakimdir. Seçimlerin yaklaştığı ABD’de adayların seçilmeleri durumunda hem iç politikada hem de dış politikada olabilecek değişiklikler ekonomistlerin takibinde olacaktır. Alman Ekonomi Enstitüsü (IW), 2025’te gümrük vergilerinde yapılması öngörülen değişikliklerin neden olabileceği ticaret savaşının Almanya için milyarlarca avroluk kayba yol açabileceğine dikkat çekmiştir. Avrupa Merkez Bankası (ECB) başkanı, küresel ticarete yönelik engellerin artmasının enflasyonu ve küresel ekonomik büyümeyi olumsuz etkileyebileceği uyarısında bulundu. HSBC Global analistleri bir araştırma notunda Türkiye’de enflasyonun kalıcılık riskiyle karşı karşıya olduğuna ve faiz indirimlerinin 2025 yılında başlayabileceğine değinmişlerdir. Analistler enflasyon ne kadar uzun süre yüksek seyrederse o seviyelerde katılaşacağını değerlendirmektedir. OVP ve mali sıkılaştırma enflasyonun düşürülmesinde etkili olacaktır. Rezervlerin artırılmasına cari açığın daralması, sermaye girişlerinin olması, tasarrufların artışı katkıda bulunmuş, dolayısıyla fonlama sorunlarıyla karşılaşma riski azalmıştır. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) geçtiğimiz hafta son verilerine göre altın rezervi 65,6 milyar dolar, döviz rezervleri 93,7 milyar dolar, toplam rezervler ise 159,4 milyar dolara ulaşarak en yüksek seviyesine gelmiştir. TCMB başkanının Waşhington’da ABD’li yatırımcılarla yaptığı toplantıda yüzde 25 asgari ücret artışının 2025 yılı enflasyon görünümüyle tutarlı olduğu mesajını verdiği Bloomberg kaynaklarında aktarılmıştır. Uluslararası Para Fonu (IMF) direktörü de asgari ücret anlaşmalarının artık yılda bir kez yapılması yaklaşımının benimsenmesi gerektiğinin altını çizmektedir. Türkiye ekonomisine yönelik olarak ise politika değişiminden olumlu etkileşimler ortaya çıktığı yorumu yapılmış, sıkı para politikasının sürdürülmesi gerektiği, enflasyonla mücadelenin henüz kazanılmadığını belirtmiştir. Dünya Bankası ile finansman paketini genişletmek için görüşmeler yürütülmekte olup, ülkemize sağlanacak finansman desteğinin 2028 yılına kadar 35 milyar dolara yükseltildiği, bunun artırılması için görüşmelerin devam ettiği Reuters kaynaklarınca açıklanmış, bu desteklerin büyük bir kısmının yenilenebilir enerji, afet yönetimi, iklim değişikliği ile ihracatın desteklenmesi alanlarına ayrılmıştır. ABD’de 5 Kasım’da yapılacak başkanlık seçimi belirsizliği, Ortadoğu’da hızla artan gerilimler nedeniyle ons altında re-korlar yenilerek devam etmektedir. Ukrayna-Rusya arasındaki gerginliğin devamında İsrail-Filistin ve İran arasındaki gerginlik, ekonomiye yön veren ülkelerin borçluluk artışları ile birlikte jeopolitik-makroekonomik riskler merkez bankalarına güvercin tavrı ve altın alımları ons altında artışı yönlendirmektedir. BIST100 endeksinde dalgalanmalar devam etmekte olup, kapanışta 8.908 puan seviyesinden geçen haftayı tamamlamış, Dolar/TL paritesi 34,28, Euro/TL paritesi 37,02 TL, Brent petrol fiyatları ise 75,57 USD seviyesindedir. Analistlere göre FED’in faiz indirim politikasının devam edeceği beklentileri altının yukarı yönlü desteklemekte, Merkez Bankalarının altın alımına devam etmesi, ABD baş-kanlık seçimleri, Orta Doğudaki sıcak gelişmelerin devamı yatırımcıların odağında olmaya devam etmektedir. “29 Ekim ulusumuzun özgür, bağımsız, laik, hukukun egemen olduğu çağdaş bir düzene erişmesini sağlayan Cumhuriyetimizin Kuruluşunun 101. Yıl dönümü kutlu olsun. Ulu önderimiz Mustafa Kemal Atatürk ve bu yolda canlarını feda eden Silâh Arkadaşları ve tüm Şehitlerimizi ve Kahramanlarımızı saygı ve minnetle anıyorum.” Saygılarımla, (merkoyun@gmail.com)