Dünyayı sağlık ve küresel ekonomileri sarsan covid-19 virüs salgının ilk görüldüğü yer olan Wuhan'da hayat normale dön meye başlamış durumda olup, karantina kararınında 08 Nisan 2020 Tarihinde kaldırılması planlanmaktadır. 27 Mart 2020 Tarihi itibarıyla Corona virüs vaka sayısının ABD de ilk sıralara oturduğu, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Johns Hopkins Üniversitesi'nin verilerine göre, ABD Corona virüs salgınının yeni merkez üssü olmuştur.. Son verilere göre ABD'deki vaka sayısının 86 bin üzerinde olduğunu Vakaların büyük kısmı New York'ta ve ülkede Covid-19'dan ölenlerin sayısı ise 1300'e yaklaşmış durumdadır. ABD Merkez Bankası (Fed) aldığı Ekonomik önlemler paketi piyasaları biraz rahatlatmış görünsede salgının hızla yayılıyor olmasının tedirginliği devam etmektedir. Corona Virüs Salgınının (Covid-19) piyasaları ilk vurduğu 19 Şubat'tan bu yana küresel borsalardan günlük dalgalı hareketler sürmekte ABD hükümetinin ve Avrupa ülkelerinin piyasaya Karagün paralarından destek haberleri borsaları tekrar yükseliş trendine geçirmiş bulunmaktadır. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu "Standard & Poor’s (S&P)'un küresel ekonomilerde Corona virüs (Kovid-19) salgınından ciddi şekilde etkilenmenin başladığı ve etkisini uzun süre sürdürmesi beklenmektedir. ABD ekonomisine ilişkin bu yılın ikinci çeyreğinde yıllık bazda yüzde 0,6 olan daralma beklentisinin, hali hazırda iki katına çıktığı kaydedildi. Avrupa’da bu yılın ilk yarısında ekonomik daralmanın ABD’dekine benzer şekilde gerçekleşmesinin beklendiği belirtilirken, erken görülen ekonomik etkiler nedeniyle bu yılın ilk çeyreğindeki daralmanın ikinci çeyrektekinden daha fazla olabileceği kaydedildi." Burada Corona virüs(Covid-19)'ün Ekonomilerde yaratacağı etkileri Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) Genel Sekreterinin açıklamasını belirtmeden geçmek istemiyorum; "OECD Genel Sekreteri Angel Gurria, Corona virüs salgınının yarattığı ekonomik şokun şimdiden 2008’de yaşanan finansal krizden daha büyük bir hale geldiğini belirterek dünyanın en büyük ekonomilerinin önümüzdeki aylarda resesyona girebileceğini söyledi. BBC'ye yaptığı açıklamada Gurria, ülkelerin hızla toparlanacağına inanmanın bir hayal olduğunu, Corona virüs salgınının küresel büyüme hızını yarı yarıya azaltıp yüzde 1,5'e düşürebileceğini, hatta bu tahminlerin bile "fazla iyimser" göründüğünü belirtti. Salgının neden olacağı işsizlik oranı ve iflasların boyutunun hâlâ bilinmediğine dikkat çeken Gurria, ülkelerin salgının ekonomik sonuçlarıyla önümüzdeki yıllar boyunca uğraşmak zorunda kalabileceklerini aktardı." Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Kristalina Georgieva, Corona virüsü salgınından etkilenen yaklaşık 80 ülkenin destek talebinde bulunduğunu açıkladı. IMF’ye üye ülke sayısı 189. Küresel ekonomide 2020’de en az 2008 finans krizi dönemindeki kadar büyük bir resesyon (ekonomik küçülme) beklediklerini söyleyen IMF Başkanı, 2021’de toparlanma umduklarını sözlerine ekledi. Türkiye'de Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi, Corona virüsle ilgili son verilerin yer aldığı bilgilendirme sitesi açtı. https://corona.cbddo.gov.tr adresinden girilen sitede Türkiye ve dünyadaki son veriler güncellenerek açıklanıyor. Sitede tanı,       iyileşenler ve ölüm oranı yer alıyor. Sağlık Bakanının 27 Mart 2020 saat 19.00 da açıkladığı bilgilere göre  Türkiye'de Corona virüs tespit edilen 5 bin 698 kişi var, 42 kişinin iyileştiği kaydedilirken 92 kişinin de hayatını kaybettiği bilgisi yer alıyor. Sitedeki verilere göre Türkiye'de ilk Corona virüs tespiti ilk 11 Mart 2020 tarihinde yapıldı. İlk ölüm 16 Mart'ta, ilk iyileşme ise 25 Mart'ta gerçekleşti. Sitedeki bilgiye göre Türkiye'de ölüm oranı şu an yüzde 2.07. Sitede diğer ülkelerle ilgili bilgiler de yer alıyor.   Türkiye Bankalar Birliği, Corona virüs tedbirleri çerçevesinde Bankalara gönderilen tavsiye kararı sonucunda bankalar mesai saatlerini 12.00-17.00 arası olarak belirlemişler ve uygulamaya koymuşlardır. Ayrıca bankalar kredi kullanan bireysel ve tüzel müşterilerin  ödeme sıkıntısı çekmeleri durumunda bankaya başvurarak kredi anapara, faiz ve komisyon ödemelerini 3 ay ertelenebilecek ayrıca ; bu durumdan etkilenen sektörlerde faaliyet gösteren tüzel müşterilerden de nakit akış problemi yaşayanlara, 6 ay ila 1 yıl ödemesiz dönem içerecek şekilde yapılandırma talepleri değerlendirilecektir. Bankalar Birliği salgınının piyasalardaki etkilerini hafifletmeye yönelik olarakta ek kredi desteği paketi açıklamıştır; Çek Ödeme Destek Kredisi ve Ekonomik İstikrar Kalkan Kredisi destekleri, 3 ay anapara ve faiz ödemesiz olacak. Destek kredileriyle ilgili detaylı bilgiye Türkiye Bankalar Birliği'nin internet sitesi üzerinden ulaşabilirsiniz. (www.tbb.org.tr)   Ziraat Bankası, Halkbank ve Vakıfbank, Ekonomik İstikrar Kalkanı kapsamında, reel sektörün finansman ihtiyacının karşılanması amacıyla, işçi çıkarmamak şartıyla yüzde 7.5 faizle indirimli kredi kullandıracak.“Bu kapsamda 3 kamu bankası tarafından başta KOBİ’lerimiz olmak üzere kurumsal ve ticari ölçekteki firmaların işletme sermayesi ihtiyaçları için “İşe Devam Kredi Desteği” hayata geçirilecektir” denildi. Yıllık finansman oranı yüzde 7.5, 6 ay ödemesiz toplam 36 ay vadeli destekten,    Şubat 2020 sonu itibarıyla kayıtlı çalışan sayısını azaltmayan işletmeler yararlanabilecek. İşletmeler bazında azami kredi tutarları şu şekilde olacak: YILLIK CİRO (TL) AZAMİ KREDİ TUTARI (TL) 0-25 milyon 10.000.000 25-125 milyon 25.000.000 125 milyon üzeri 100.000.000     Bir diğer kredi ürünü de Halkbank tarafından Corona virüs (Kovid-19) salgınıyla mücadelede esnaf ve sanatkarların faaliyetlerine destek olmak amacıyla geliştirilen Esnaf Destek Paketi kapsamında gerçekleştirilen İşletme Kredisi kullandırımlarının, Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifi (ESKKK) kefaletiyle kullandırılmış kredi bakiyesi bulunmayan esnaf ve sanatkarlara banka tarafından doğrudan kullandırım şeklinde uygulandığı bildirildi. Açıklamada, bununla birlikte ESKKK kefaletli kredi bakiyesi bulunan esnaf ve sanatkarların talepte bulunmaları halinde, aynı faiz oranı ve aynı koşullarla ESKKK kefaletli kredi limit boşluklarını kullanabilmekte olduğu ve bu kredinin faiz oranının, ESKKK kefaleti ile kullandırılan kredilerle aynı olduğu belirtildi. BIST 100 endeksi çok hareketli geçen bu haftada, geçen haftayı 85.795 puandan kapatan Borsa İstanbul dalgalı bir seyir izleyerek bu haftayı önceki hafta kapanışına göre artarak 88.125 puandan kapanmıştır. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), doların 27 Mart 2020 Döviz Alışta: 6,4346 TL, Satışta 6,4467 TL.olarak Euro kurunu ise Alışta 7,0896 TL, Satışta ise 7,1024 TL’den işlem görmektedir. Petrol fiyatları; Covid-19 Virüs salgınının küresel ekonomide yaratttığı tehdidin artması ve arzın hızla arttığı bir ortamda talebin stabil kalmasının etkisiyle 27 Mart 2020 tarihi itibarıyla  Brend Petrol fiyatı : Usd.24,38 den işlem görmektedir. Altın Fiyatları ; 27 Mart 2020  Gram altın 337,53 TL den, Çeyrek Altın 521,42 TL’den Ons fiyatı ise 1.625,02 Usd' den işlem görmektedir. Yukarıdaki değerlendirmeler ışığında; Ülkeler Karagün akçelerini hem Corona Virüs(Covid-19) hastalığı testleri ve hastalığa yakalanan insanların tedavileri yanında salgının küresel ekonomilerdeki etkilerini azaltmak için kullanmaktadırlar. Piyasalardaki durgunluğun ortadan kaldırılması için Merkez Bankaları üzerlerine düşen görevleri yerine getirmek için çaba sarfetmekte vatandaşlarda Corona virüsünün etkisinin ortadan kaldırılmasıyla ilgili seferberlik ilan etmişlerdir. Burada öncelikle direkt olarak virüsle ne pahasına olursa olsun savaşan sağlık çalışanlarını tebrik etmek gerekmektedir. Ülkelerin GSYH büyütmek kişi başına gelirini artırmak ve ekonomik refah düzeylerinin yükseltilmesiyle mümkündür. Böyle kriz zamanlarında piyasaları canlandırmak için kişilerin gelir artışının sağlanması sonrası tüketim artışı, tasarruf artışı, yatırım artışı ve tekrar gelir artışı döngüsü sağlanır. Vatandaşların harcamalarını sağlamanın yolu onlara bu piyasa durgunluğunda yaşamlarına nakit destek sağlayarak yapılır. Bu destek çalışılan işyeri ve/veya devletçe sağlanması gerekir. İşyerlerinin kapanması durumunda maaşlarının ödenmesi ve ayrıca her kişiye desteklerin kriz süresinde yapılması her kesimi rahatlatır. Sosyal devlet anlayışı işte bu şekilde vatandaşa hissettirilir. Burada özellikle Corona Virüs (Covid-19) salgını sonrası ne olur? Sorusuna yanıt vermek gerekirse Kamu sağlığını ön planda tutarak hızla iyileşme ve sonrasında ekonomide de en az zararla kapatan ülkeler yıldızı parlayan ülkeler olacaktır. Önümüzdeki hafta İstanbul Borsasında dalgalı bir seyir sürerken Usd ve Altında yukarı yönlü hareket olacağını tahmin ediyorum.   Mesut Erkoyun merkoyun@gmail.com