CEZA MUHAKEMESİ VE BAZI KANUNLARDAKİ ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİKLER A) YENİ HAYVANLARI KORUMA KANUNU’NUN GETİRDİĞİ YENİLİKLER: 5199 sayılı Hayvanları koruma kanununda değişiklik öngören kanun resmen yürürlüğe girdi. Bu kapsamda; a) “Hayvanlar eşya olarak değil can olarak değerlendirilecek” Bu doğrultuda, nesli yok olma tehlikesi altında olan bir hayvanı öldüren kişi 1 yıldan 5 yıla kadar hapis, bir hayvan neslini yok eden kişi ise 5 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacak.- Ev hayvanını veya evcil hayvanı kasten öldüren kişi, 6 aydan 4 yıla kadar hapis cezası alacak. Hayvanlarla cinsel ilişkide bulunan kişiye, 6 aydan 3 yıla kadar hapis ve 100 günden az olmamak üzere adli para cezası uygulanacak. Ev hayvanına veya evcil hayvana işkence eden veya acımasız ve zalimce muamelede bulunan kişi, 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası alacak. b) “Tehlikeli türlerin alım satımı ve hayvanların dövüştürülmesine yüklü para cezaları verilecek” Hayvanları dövüştüren kişi, 3 aydan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezası alacak; bu suç birden fazla hayvana karşı aynı anda işlenirse verilecek ceza yarı oranında artırılacak. Pitbull Terrier, Japanese Tosa, Dogo Argentino, Fila Brasilerio türlerini veya bunların melezlerini üreten, sahiplenen, sahiplendiren, barındıran, besleyen, takas eden, sergileyen, hediye eden ve bunların Türkiye'ye girişini, satışını ve reklamını yapana hayvan başına 11 bin lira idari para cezası verilecek. Çok uzun zamandır hayvan dostlarının beklediği yasanın çıkması çok sevindirici, ELBETTE bizlerde hem evcil hayvan sahibi hem de sokak hayvanlarını seven insanlar olarak HAYVANLARI HER ZAMAN CAN OLARAK GÖRDÜK. Tüm bu önemli değişiklikleri çok değerli ve anlamlı bulmakla birlikte verilen cezaların arttırılmasını şimdiden temenni ediyoruz. Dedikleri gibi hayvanları sevmeyenlerin insanları sevmesi mümkün mü!?? B) İDARİ YARGIDA DEĞİŞİKLİKLER a) “Süreler değişti”: İdari yargılama usulüne dair bazı kanunlarda-idari davalarda( İYUK 10. 11. 13. 24. Maddeler) 60 gün olarak belirlenen süreler 30 güne çevrildi. İdari dava açacak olan veya aleyhine dava açılan değerli vatandaşlarımızın hukuk mücadelesinde süreden ötürü hak kaybı yaşamaması açısından bu hususları gözetmelerini ve gerekirse hukuk desteği almalarını tavsiye ederiz. C)CEZA KANUNUNDA DEĞİŞİKLİKLER: a)”Eş veya boşandığı eşe karşı”*Kasten öldürme,*kasten yaralama,*eziyet,*hürriyetten alıkoyma suçlarında cezanın artırılma sebeplerinde eşe karşı işlenmesi mevcuttu. Artık kişilerin bu suçları boşandığı eş/eşlere karşı işlemesi halinde de ilgili kanunlarda öngörüldüğü oranlarda(1 kat veya yarı oranında) cezanın artırılması söz konusu olacak. Örneğin eski kanuna göre kişi eşine karşı kasten öldürme suçunu işlediğinde ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası alırken şayet bu suçu boşandığı eşine karşı işlerse müebbet hapis cezası alması söz konusuydu. Artık her iki durumda da ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası öngörülmekte. Umarız ki bu son değişiklikler caydırıcı olur ve suçlular gereken cezaları alırlar. Yine Hukukçular olarak insan hayatına kast eden, zarar veren her davranışın daha caydırıcı ve daha şiddetli cezalarla cezalandırılmasını gönülden diliyoruz. D)CEZA MUHAKEMESİ KANUNU’NDAKİ DEĞİŞİKLİKLER a) “Bazı bilişim suçlarında özel yetkili mahkeme eklendi.” Artık bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının ya da banka veya kredi kartlarının araç olarak kullanılması suretiyle işlenen suçlarda mağdurun ikametgâhının bulunduğu mahkemeler de yetkili olacak. Bu konuda değerli vatandaşlarımızın suçun işlendiği yer mahkemesi haricinde yerleşim yeri mahkemelerine de başvurabileceğini söyleyebiliriz. b) “Yakalama ve İfade Alma”: İfadesi alınmak amacıyla düzenlenen yakalama emri üzerine mesai saatleri dışında yakalanan ve belirlenen tarihte yargı mercii önünde hazır bulunmayı taahhüt eden kişinin serbest bırakılması, Cumhuriyet savcısı tarafından emredilebilecek. Bu hüküm her yakalama emri için ancak bir kez uygulanacak. Taahhüdünü yerine getirmeyen kişiye, yakalama emrinin düzenlendiği yer Cumhuriyet savcısı tarafından bin Türk lirası idari para cezası verilecek. c) “Tutuklama ve adli kontrol” Tutuklama nedenlerinde aranan ve esas sayılan kuvvetli şüphenin somut delillere dayanması gerekecek. Böylece keyfi bir biçimde koruma tedbiri uygulanmasının önüne geçilecek... Adli kontrol kararı yerine tutuklama kararı verilecekse adli kontrolün yetersiz kalacağı nedenleri ile belirtilecek. Adli kontrol kararına hükmedecek merciler kovuşturma aşamasında da bu hususta görevli ve yetkili olacak. Bu düzenlemenin çok yerinde olduğunu, haksız ve delilsiz tutuklamaların önüne geçeceği inancı ile çok daha iyi ve insan hak ve hürriyetlerine uygun düzenlemelerin yapılmasını diliyoruz. ç) “Beraat kararında iletişim içeriklerinin yok edilmesi usulü takipsizlik kararındaki usule benzer olarak eklendi” kararın uygulanması sırasında şüpheli hakkında takipsizlik kararı verilmesi ya da hâkim onayının alınamaması durumlarında, bunun uygulanmasına Cumhuriyet savcısı tarafından derhâl son verilmekteydi. Bu durumda, yapılan tespit veya dinlemeye ilişkin kayıtlar Cumhuriyet savcısının denetimi altında en geç on gün içinde yok edilerek, durum bir tutanakla tespit edilmekteydi. Beraat kararı verilmesi durumunda da tespit veya dinlemeye ilişkin kayıtlar, hâkim denetimi altında aynı usulle yok edilir. d) “Kamu davasının açılması, iddianamenin düzenlenmesi” İddianamede, yüklenen suçu oluşturan olaylar, mevcut delillerle ilişkilendirilerek açıklanacak; yüklenen suçu oluşturan olaylar ve suçun delilleriyle ilgisi bulunmayan bilgilere yer verilmeyecek. Tüm bu düzenlemeler ile öncelikle insan hak ve hürriyetleri adına atılan adımlarla, yine hayvanların korunması adına atılan adımların çok yerinde ve önemli olduğunu ama yetmeyeceğini, çok daha iyisini insanlarımızın hak ettiğinin altını çizerek yazının hazırlanmasında emeği geçen sevgili kardeşim İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi 4. Sınıf Öğrencisi Ömer Yavuz Zorlu’ya sonsuz teşekkürler. Hastalıksız, dertsiz, neşe içinde güzel bir bayram, mutlu, huzurlu yarınlar dileriz. Av. Arb. Cengiz Ayözen