GEBELİK ÖNCESİ BAKIM ve TETKİKLER

AYDIN - Gebelik anne vücudu içinde gelişen fetusun fizyolojik sürecidir. Dolayısıyla sağlıklı bir bedende fetusların gelişimi daha iyi olacaktır. Gebelik sürecini fetusun anne karnındaki yaşını annenin gördüğü son adet tarihinin 1.gününden itibaren 40 hafta olarak hesaplarız ve 37. haftası ile 41.haftalar arasındaki doğumları normal sürecinde şeklinde diye değerlendiririz. 37.haftadan önce olabilecek doğumlarda bebeğin akciğer gelişimi yeterli olamayabileceği için haftasını tamamlaması ve akciğer gelişimin sağlıklı olması için medikal tedavi planlarız. Planlı gebeliklerde gebelik öncesi annenin sağlık değerlendirmesinin yapılması sağlıklı bir hamilelik süreci ve sağlıklı bebek için doğru bir uygulamadır. Bu süreçte annenin kansızlığı, şeker, karaciğer, böbrek, troid, enfeksiyonlar, kan grubu ve vitamin değerleri ile ilgili testlerini yapmak doğru olacaktır ve yaklaşık 1-3 ay öncesinde folik asit başlamak anne karnında bebeğin beyin ve omurga gelişimine destek olacaktır. Gebelik sürecini 3 aylık dönemlere ayırarak değerlendirip takipleri yapılmaktadır. İlk muayenemiz adetin 7-10 gün gecikmesi ile kan ve ultrason ile değerlendirilmesidir. Gebelik kesesinin yerleşim yeri, haftası ile uyumu yumurtalıklar ve rahimde olabilecek hastalıklar incelenir. Gebelik tespiti ile annede kan grubu, Rh durumu, hemogram, demir, ferritin, troid testleri, hepatit testleri, TORCH, D vitamini, B12 vitamini, Biyokimya (AKŞ vs.) değerlendirilmelidir. Gebeliğin 5.-6. haftalarında kese, 7.-8. haftaların da fetüs ve kalp aktivitesi izlenmelidir. 11.-12. haftalarda fetusun ense deri kalınlığı, burun kemiğinin oluşup oluşmadığı, genel organ incelemesi yapılır ve Down Sendromu ile Trizomi 13-18 diye tanımladığımız genetik hastalıkların incelenmesi iki tarama testi veya 10-16 haftalarda yine anne karnında yapılan Fetal DNA testleri (NIFTY) yapılabilir. Bu süreçte fetus veya anne ile ilgili problemler tespit edilirse perinatoloji uzmanı veya diğer branş hekimleriyle mesela tansiyon yüksekse kardiyoloji, şeker ve troid problemi varsa dahiliye veya endokrin uzmanları ile beraber takip edilmelidir. 16.-17. haftalarda 3’lü veya 4’lü tarama testleri ile yine Down Sendromu, Trizomi 13-18 ve omurga ile ilgili hastalıklar değerlendirilebilir. Yaklaşık 4. aydan sonra difteri, boğmaca, tetonoz aşısı yapılmalıdır. 5.ay sonunda (21-24 haftalarda) ayrıntılı organ incelemeleri, 24-28 haftalarda gebelik şeker probleminin değerlendirilmesi için şeker yükleme testleri yapılması doğru olacaktır. Gebeliğin 21. ve 28.haftalarında Rh uyuşmazlığı (kan uyuşmazlığı) ilgili testler yapılıp aile bu konuda bilgilendirilir. Gebelik takibinde aylık USG takibi annenin tansiyon ve kilo takipleri düzenli yapılması gerekmektedir. Gebeliğin 32. haftasından itibaren muayenemize NST (non stres test) yani anne dinlenirken bebeğin kalp atış ve rahim kasılmaları olup olmadığını takip ederiz. Riskli durumlarda tedavi veririz.32. haftadan sonraki takipler yaklaşık 2 hafta aralıklarla yapılır. 40 hafta bittiği halde doğum gerçekleşmediğinde anne ve bebeğin durumu değerlendirilerek birkaç gün daha takip edilebilir, gerekirse suni sancı veya problem olursa sezaryenle doğum gerçekleştirilmelidir. Unutmayın, düzenli gebelik takibi hem sizin hem de bebeğinizin sağlığı için atılacak en önemli adımdır; Sağlıklı bir gebelik mutlu bir doğumun anahtarıdır… Özel Medinova Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Op. Dr. Zeynep Özlem Kılıç