Sobanı dikkatli yak, hayatını yakma

AYDIN- Aydın Halk Sağlığı Müdürlüğü, hava sıcaklığın düşmesiyle birlikte soba, şofben, baca zehirlenmeleri karşı ve alınması gereken önlemler konusunda uyardı. Aydın Halk Sağlığı Müdürü Uzm. Dr. Kasım Çetin, Güneybatıdan esen bir rüzgar olan ‘Lodos’ nedeniyle her yıl onlarca kişinin özellikle sobadan sızan karbonmonoksit  gazı ile zehirlendiğini ve zehirlenmelerde kısa süre içerisinde tıbbı müdahale yapılmazsa, zehirlenmeler ölümle sonuçlanabileceğini söyledi. Aydın Halk Sağlığı Müdürü Uzm. Dr. Kasım Çetin, yaptığı açıklamasında, Karbonmonoksit zehirlenmelerinin sıklıkla kapalı ortamlarda açık ocaklar, bacası çekmeyen soba, şofben, ve bacasız gaz sobalarından yakıtın iyi yanmaması nedeni ile meydana geldiğini belirterek,”Ülkemizde bilgisizlik, yanlış kullanım ve ihmal yüzünden soba, şofben, baca zehirlenmeleri hemen her yıl kış aylarında özellikle alçak basınçlı havalarda tehlikeli boyutlara ulaşmaktadır. Güneybatıdan esen bir rüzgar olan “Lodos” nedeniyle her yıl onlarca kişi özellikle sobadan olmak üzere sızan karbonmonoksit  gazı ile zehirlenmektedir. Karbonmonoksit renksiz, tatsız, kokusuz, yanıcı zehirli bir gazdır. Vücuda solunum yolu ile girer ve doğrudan kana geçerek oksijen alımını engeller zehirlenme ve ölüme neden olur. Havagazı, kömür vb. ısıtma amacı ile kullanılan her tür soba ve ocakta yanma sırasında oluşur. Karbonmonoksit zehirlenmeleri sıklıkla; kapalı ortamlarda açık ocaklar, bacası çekmeyen soba, şofben, bacasız gaz sobalarından yakıtın iyi yanmaması nedeni ile meydana gelir. Karbonmonoksit ile meydana gelen zehirlenmelerde kısa süre içerisinde tıbbı müdahale yapılmazsa, zehirlenmeler ölümle sonuçlanabilir” dedi. Soba ve Şofben kullanımında dikkat edilecek hususlar Soba ve Şofben kullanımında dikkat edilmesi gerekilen konuya da değinen Dr. Çetin,”Kullanılan her türlü ısıtma cihazının kalite belgesine sahip olup olmadığına, garantilerine ve garanti sürelerine dikkat edilmeli. Kullanılan yakıtın standartlara uygunluğu kontrol edilmeli, izin belgesi olmayan satıcılardan kömür alınmamalı. Aşırı doldurulan sobanın duman yolu daralacağı, soba içinde düzensiz ısı dağılımı nedeniyle de baca çekişi zayıflayacağı için soba yakılırken aşırı doldurulmamasına dikkat edilmeli. İyi ısınmayan ve alttan yakılan kömür sobalarında karbonmonoksit zehirlenmesi riski artacağından soba tutuşturulurken yakıtın üstten yanması sağlanmalıdır. Özellikle alçak basınçlı lodoslu havalarda ölüm olaylarında artış görüldüğü için eğer bacalar standartlara uygun değilse alçak basınçlı havalarda soba yakılmamalı , yakılması zorunlu ise gece yatarken mutlaka tam olarak söndürülmelidir.Şofbenin monte edileceği mekan yeterli büyüklükte olmalı, şofben mümkünse banyo yerine balkona veya  başka bir havadar mekana takılmalı, şofbenin montajı mutlaka yetkili servis tarafından yapılmalı.Şofben zehirlenmeleri genellikle gaz kaçaklarından değil, yeterli havalandırma yapılmayan yerlerde yetersiz hava ve yetersiz yanma sonucunda oksijen oranının düşmesi ve karbonmonoksit oranın yükselmesi gerçekleştiği için  şofbenin kullanıldığı yere sürekli temiz hava girmesi sağlanmalı.Konutlarda gaz kaçaklarına karşı uygun yerde detektör bulundurulmalı, şofbende gaz kaçağı hissedildiğinde: Öncelikle gaz vanası ve tüp dedantörü  kapatılmalı, elektrik düğmeleri açılmamalı açıksa hemen kapatılmalı, kibrit-çakmak gibi alev ve kıvılcım çıkartabilecek hiçbir işlem yapılmamalıdır” diye konuştu. Lodos süresince dikkat edilecek hususlar Lodos’un etkisini gösterdiği durumlarda çok dikkatli edilmesi gerektiğini belirter Dr. Çetin,”Lodos esintilerinin etkili olduğu süre boyunca gerekmedikçe soba yakılmamalıdır. Yanmakta olan soba yatmadan evvel mutlak suretle söndürülmelidir. Bina yanlarında ve çatı saçak altlarında yürümemeye ve durmamaya özen gösterilmelidir. Kopan, sarkan ve yere düşen elektrik hatlarına ve kablolarına yaklaşmayınız ve bu gibi durumları 186 no’ lu telefondan  Elektrik Arıza Servisine bildirilmelidir. Çökme ve yangın tehlikesinin bulunduğu durumlarda derhal 110 no’lu telefondan İtfaiye aranmalıdır. Ortaya çıkabilecek acil sağlık sorunlarında derhal 112 no’lu Acil Yardım Servisi aranmalıdır. Doğalgaz şebekesi ile ilgili ortaya çıkabilecek sorunlarda 187 no’lu telefondan Doğal gaz Arıza Servisi aranmalıdır” şeklinde konuştu.