Hasan Dinçer
Rıdvan Eşin
Esnaf Odaları Bidliği
Mustafa Savaş
Rıdvan Eşin

Fark edilmeyen değer Latmos!

KÜLTÜR 10.06.2019 - 15:44, Güncelleme: 01.12.2020 - 14:50 3948+ kez okundu.
 

Fark edilmeyen değer Latmos!

Aydın’ın önemli bir tarihi yeri olan Latmos’u değerlendiren AYKARYAY Başkanı Hüsnü Ertung, Latmos’un gereken ilgiyi görmediğini ve bir an önce bu değerli tarihi yerin korunması için gerekli çalışmaların başlatılması gerektiğini söyledi.

AYDIN- Aydınlı emekli öğretmen olan ve aynı zamanda amatör tiyatro topluluğu AYKARYAY’ın Başkanlığını yapan Hüsnü Ertung, Latmos için verdikleri çabayı ve yapılması gerekenleri gazetemizle paylaştı. Neolitik dönemden Osmanlılara kadar izler taşıyan Aydın’ın bu tarihi yerinin, tanınması ve korunması adına tiyatro oyunları sergileyen Ertung, bu bölgede bulunan 8 bin yıllık kaya resimlerini, dünyadaki benzer örneklerinden ayıran bir özellik olarak, aile ve eğlence kültürünün resmedildiğini ifade etti, Ertung, bölgede barışın egemen sürdüğünü vurguladı. Hüsnü Ertung’un Latmos hakkında gazetemize önemli bilgiler verdiği röportaj şöyle: Yeni Ufuk: Latmos’un tarih ve Aydın için önemi nedir? Ertung: Latmos, Aydın’ın Beşparmak Dağları diye bilinen, Bafa Gölü’nün doğusunda, Milas Akçaova, Çine, Koçarlı, Söke ve Kuşadası arasında kalan dağlık alandır. Burada, endemik bitki çeşitleri var. Bizim haberimiz yokken 1980’li yıllarda Anneliese Peschlow isimli bir Alman kadın arkeolog, buraya gelip kaya resimleriyle karşılaşıyor. Bu kaya resimlerinin tarihinin 8 bin yıl önceye gittiği bilimsel olarak belirlendi. Peschlow, 174 kaya resmi bulup bunları tescillendiriyor. Bu bölgenin tarihi, bir bölge olarak dünyada ender görülen bir yer. Gidip gezdiğiniz zaman göreceksiniz, sanki başka bir gezegende hissedeceksiniz kendinizi. Latmos’ta bulunan bu kaya resimlerinin 8 bin yıllık olmasından başka önemli bir özelliği daha var. Benzer kaya resimleri bütün dünyada var, ama bu kaya resimleri ya savaş, ya da av konulu resimler. Latmos’taki 174 kaya resimlerinin içerisinde hiç av ve savaş resmi yok. Aile ve toplu eğlenme resimleri var. Bu bölgede, barış egemen olmuş ve insanlar çok mutluymuş. Yeni Ufuk: AYKARYAY, Latmos için ne anlam ifade ediyor? Ertung: Peschlow Pekin’de olan Dünya Kaya Resimleri Sempozyumu’na katılıyor. Oradaki Latmos sunumuyla bütün dünyanın dikkati Latmos üzerine çekildi. 2015’deki bu olaydan sonra Peschlow’la pek görüşemedik. Hastalandığını ve Berlin’de tedavi gördüğü haberini aldık. Peschlow’a bir vefa borcumuz var. Biz dedik ki, Peschlow vefamızı hakketti. Bizim bilmediğimiz, Aydınlıların bilmediği bu tarihi bölgemizi bulup tanıtan bu önemli arkeoloğu anmak adına ‘Latmos’a Rahmet Geldi’ oyununu Berlin’de sergiledik. 19 kişilik ekiple sergilediğimiz oyunla Peschlow’u onurlandırdık. 2019’un 9 Mart günü Berlin Tiyatro Salonu’nda sergilediğimiz oyuna Peschlow’un hastalığından dolayı gelemeyeceğini öğrendik. Fakat oyunun başlamasına dakikalar kala Peschlow’un geldiğini gördük. Oyun bittikten sonra gülerek gelip bana sarıldı. O insani sarılmanın inanın maddi değeri yoktur. Muhteşem bir gece oldu. AYKARYAY, 20 yılı aşkın bir kuruluş. Biz 99 depreminde İstanbul’a gittik. Tiyatro oyunları ile destek olduk. Sanat, insanın acısında, felaketinde, düğününde ve sevincinde yoksa ahali ne yapsın sanatı. Sanatın işlevinde yeni bir durum yakaladık. Haiti depreminde de oradaydık. Topladığımız paraları UNESCO aracılığı ile deprem bölgesine gönderdik. Endonezya depreminde ve arkasından Japonya depreminde yardımda bulunduk. Sanat, insanların sevincinde de, zor durumlarında da yanında olması gerekiyor. Laptos’u bir millî park olarak korumak düşüncesi ile tesciller yapılıyor. Bu doğrultuda Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği (EKODOSD)’nin Kuşadası’nda önemli çalışmaları var. EKODOSD, 2012 yılında Karakaya Köyü’nde Latmos için festival yaptı. Biz o festivalde ‘Latmos’a Rahmet Geldi’ adlı bir sokak oyunu yaptık. 4 bin kadar konuk vardı. Bu konukların yarıya yakını belki de fazlası EKODOSD’un ifadesine göre yabancı turistti. Bu oyunu ilk defa orada sergiledik. Yeni Ufuk: Bölgede şu an ne gibi çalışmalar var, bölge korunuyor mu? Ertung: Maalesef hayır. Hiçbir koruma yok. Bazı resimlerin üzerleri insanlar tarafından zarar görmüş. Şu an orda maden ocakları var. Maden ocaklarıyla Latmos bitiriliyor. Burada ferismatt diye bir maden çıkarılıyor. Bu maden, beyaz lavabo taşlarının maddesi. Burayı kurtarmamız için Kuşadası’ndaki gibi Milli Park yapılması lazım. Aydın Büyükşehir Belediye Başkanı Sayın Özlem Çerçioğlu, bu konularda hassasiyeti olan birisi. Duyarlılığı ve yaptıkları var, ama sadece onun çabalarıyla olacak şeyler değil. Aydın hepimizin. Latmos ve Aydın için bir araya gelmemiz lazım. 2015’teki Pekin Kaya Resimleri Sempozyumu’ndan sonra bilim insanları, Türkiye’ye imzalı dilekçe verip Latmos’un kurtarılması için bir talepte bulundular. Yeni Ufuk: Kimden destek görüyorsunuz? Ertung: Oyunlarımızın sergilenmesi için belediyeler tiyatro salonlarını ücretsiz veriyorlar. Afiş ve broşürlerimizi bastılar. Her gittiğimiz yerde, ‘siz ne istiyorsunuz’ diyorlar. Biz, bir şey istemiyoruz. ‘Bizim böyle bir projemiz var ve siz bu projenin neresindesiniz’ diyoruz. Latmos, Aydın için, bizim için çok çok önemli bir yer. Son belediye seçiminde iki rakip, Seikilos Yazıtı’nı getirme konusunda propaganda çalışması yaptılar. Büyükşehir Belediyesi, Latmos belgesel filminin yapılmasında önderlik etti. Ayrıca orada bir bina alıp Latmos adına bir işletme açacak. Ama yeterli değil. Latmos’un milli park olup oradaki maden ocaklarından arındırılması ve ciddi bir şekilde korunması gerekiyor. Yeni Ufuk: Latmos dışında başka bir projeniz var mı? Ertung: Tabii ki var. Hem de Aydın için çok önemli bir proje. Aydınlı amelelerin kendi elleriyle yükleyip Kopenhag’a gönderdiğimiz Seikilos Yazıtı’nı Tralleis’e tekrar geri getirebileceğimiz bir proje başlatacağız. Bu taşı hukuken buraya getirme şansınız yok. Çünkü hırsızlık söz konusu değil, kaçırılma yok. Yazıtı kendi elimizle verdik. Bu taş götürülmeseydi ya bir temele atılacaktı ya da yakılıp kireç yapılacaktı. Birçok eski binanın duvarlarında yazılı taşlar görürsünüz. 2300 yıl önce yazılmış notalar var bu taşın üzerinde. O taş buraya ait ve buraya daha çok yakışır. O taş buranın bir parçası.
Aydın’ın önemli bir tarihi yeri olan Latmos’u değerlendiren AYKARYAY Başkanı Hüsnü Ertung, Latmos’un gereken ilgiyi görmediğini ve bir an önce bu değerli tarihi yerin korunması için gerekli çalışmaların başlatılması gerektiğini söyledi.

AYDIN- Aydınlı emekli öğretmen olan ve aynı zamanda amatör tiyatro topluluğu AYKARYAY’ın Başkanlığını yapan Hüsnü Ertung, Latmos için verdikleri çabayı ve yapılması gerekenleri gazetemizle paylaştı.

Neolitik dönemden Osmanlılara kadar izler taşıyan Aydın’ın bu tarihi yerinin, tanınması ve korunması adına tiyatro oyunları sergileyen Ertung, bu bölgede bulunan 8 bin yıllık kaya resimlerini, dünyadaki benzer örneklerinden ayıran bir özellik olarak, aile ve eğlence kültürünün resmedildiğini ifade etti, Ertung, bölgede barışın egemen sürdüğünü vurguladı.

Hüsnü Ertung’un Latmos hakkında gazetemize önemli bilgiler verdiği röportaj şöyle:

Yeni Ufuk: Latmos’un tarih ve Aydın için önemi nedir?

Ertung: Latmos, Aydın’ın Beşparmak Dağları diye bilinen, Bafa Gölü’nün doğusunda, Milas Akçaova, Çine, Koçarlı, Söke ve Kuşadası arasında kalan dağlık alandır. Burada, endemik bitki çeşitleri var. Bizim haberimiz yokken 1980’li yıllarda Anneliese Peschlow isimli bir Alman kadın arkeolog, buraya gelip kaya resimleriyle karşılaşıyor. Bu kaya resimlerinin tarihinin 8 bin yıl önceye gittiği bilimsel olarak belirlendi. Peschlow, 174 kaya resmi bulup bunları tescillendiriyor. Bu bölgenin tarihi, bir bölge olarak dünyada ender görülen bir yer. Gidip gezdiğiniz zaman göreceksiniz, sanki başka bir gezegende hissedeceksiniz kendinizi. Latmos’ta bulunan bu kaya resimlerinin 8 bin yıllık olmasından başka önemli bir özelliği daha var. Benzer kaya resimleri bütün dünyada var, ama bu kaya resimleri ya savaş, ya da av konulu resimler. Latmos’taki 174 kaya resimlerinin içerisinde hiç av ve savaş resmi yok. Aile ve toplu eğlenme resimleri var. Bu bölgede, barış egemen olmuş ve insanlar çok mutluymuş.

Yeni Ufuk: AYKARYAY, Latmos için ne anlam ifade ediyor?

Ertung: Peschlow Pekin’de olan Dünya Kaya Resimleri Sempozyumu’na katılıyor. Oradaki Latmos sunumuyla bütün dünyanın dikkati Latmos üzerine çekildi. 2015’deki bu olaydan sonra Peschlow’la pek görüşemedik. Hastalandığını ve Berlin’de tedavi gördüğü haberini aldık. Peschlow’a bir vefa borcumuz var. Biz dedik ki, Peschlow vefamızı hakketti. Bizim bilmediğimiz, Aydınlıların bilmediği bu tarihi bölgemizi bulup tanıtan bu önemli arkeoloğu anmak adına ‘Latmos’a Rahmet Geldi’ oyununu Berlin’de sergiledik. 19 kişilik ekiple sergilediğimiz oyunla Peschlow’u onurlandırdık. 2019’un 9 Mart günü Berlin Tiyatro Salonu’nda sergilediğimiz oyuna Peschlow’un hastalığından dolayı gelemeyeceğini öğrendik. Fakat oyunun başlamasına dakikalar kala Peschlow’un geldiğini gördük. Oyun bittikten sonra gülerek gelip bana sarıldı. O insani sarılmanın inanın maddi değeri yoktur. Muhteşem bir gece oldu.

AYKARYAY, 20 yılı aşkın bir kuruluş. Biz 99 depreminde İstanbul’a gittik. Tiyatro oyunları ile destek olduk. Sanat, insanın acısında, felaketinde, düğününde ve sevincinde yoksa ahali ne yapsın sanatı. Sanatın işlevinde yeni bir durum yakaladık. Haiti depreminde de oradaydık. Topladığımız paraları UNESCO aracılığı ile deprem bölgesine gönderdik. Endonezya depreminde ve arkasından Japonya depreminde yardımda bulunduk. Sanat, insanların sevincinde de, zor durumlarında da yanında olması gerekiyor.

Laptos’u bir millî park olarak korumak düşüncesi ile tesciller yapılıyor. Bu doğrultuda Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği (EKODOSD)’nin Kuşadası’nda önemli çalışmaları var.

EKODOSD, 2012 yılında Karakaya Köyü’nde Latmos için festival yaptı. Biz o festivalde ‘Latmos’a Rahmet Geldi’ adlı bir sokak oyunu yaptık. 4 bin kadar konuk vardı. Bu konukların yarıya yakını belki de fazlası EKODOSD’un ifadesine göre yabancı turistti. Bu oyunu ilk defa orada sergiledik.

Yeni Ufuk: Bölgede şu an ne gibi çalışmalar var, bölge korunuyor mu?

Ertung: Maalesef hayır. Hiçbir koruma yok. Bazı resimlerin üzerleri insanlar tarafından zarar görmüş. Şu an orda maden ocakları var. Maden ocaklarıyla Latmos bitiriliyor. Burada ferismatt diye bir maden çıkarılıyor. Bu maden, beyaz lavabo taşlarının maddesi. Burayı kurtarmamız için Kuşadası’ndaki gibi Milli Park yapılması lazım. Aydın Büyükşehir Belediye Başkanı Sayın Özlem Çerçioğlu, bu konularda hassasiyeti olan birisi. Duyarlılığı ve yaptıkları var, ama sadece onun çabalarıyla olacak şeyler değil. Aydın hepimizin. Latmos ve Aydın için bir araya gelmemiz lazım. 2015’teki Pekin Kaya Resimleri Sempozyumu’ndan sonra bilim insanları, Türkiye’ye imzalı dilekçe verip Latmos’un kurtarılması için bir talepte bulundular.

Yeni Ufuk: Kimden destek görüyorsunuz?

Ertung: Oyunlarımızın sergilenmesi için belediyeler tiyatro salonlarını ücretsiz veriyorlar. Afiş ve broşürlerimizi bastılar. Her gittiğimiz yerde, ‘siz ne istiyorsunuz’ diyorlar. Biz, bir şey istemiyoruz. ‘Bizim böyle bir projemiz var ve siz bu projenin neresindesiniz’ diyoruz. Latmos, Aydın için, bizim için çok çok önemli bir yer. Son belediye seçiminde iki rakip, Seikilos Yazıtı’nı getirme konusunda propaganda çalışması yaptılar. Büyükşehir Belediyesi, Latmos belgesel filminin yapılmasında önderlik etti. Ayrıca orada bir bina alıp Latmos adına bir işletme açacak. Ama yeterli değil. Latmos’un milli park olup oradaki maden ocaklarından arındırılması ve ciddi bir şekilde korunması gerekiyor.

Yeni Ufuk: Latmos dışında başka bir projeniz var mı?

Ertung: Tabii ki var. Hem de Aydın için çok önemli bir proje. Aydınlı amelelerin kendi elleriyle yükleyip Kopenhag’a gönderdiğimiz Seikilos Yazıtı’nı Tralleis’e tekrar geri getirebileceğimiz bir proje başlatacağız. Bu taşı hukuken buraya getirme şansınız yok. Çünkü hırsızlık söz konusu değil, kaçırılma yok. Yazıtı kendi elimizle verdik. Bu taş götürülmeseydi ya bir temele atılacaktı ya da yakılıp kireç yapılacaktı. Birçok eski binanın duvarlarında yazılı taşlar görürsünüz. 2300 yıl önce yazılmış notalar var bu taşın üzerinde. O taş buraya ait ve buraya daha çok yakışır. O taş buranın bir parçası.

Habere ifade bırak !
Habere ait etiket tanımlanmamış.
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve aydinyeniufuk.com.tr sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.