‘Aydın son nefesleri alıyor’

AYDIN- Germencik Çevre ve Doğa Derneği (AyÇeV) Başkanı Dr. Metin Aydın, Aydın’ın makus talihinin değiştirilmesi için tüm yetkilileri göreve davet ettiklerini belirterek, “Çünkü Aydın son nefesleri alıyor, son nefesini vermeye hızla yaklaşıyor” dedi. Hava kirliliğinin, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından herhangi bir kimyasal, fiziksel veya biyolojik ajan tarafından atmosferin doğal özelliklerinin değişmesi olarak tanımlanmakta olduğunu belirten Başkan Dr. Metin Aydın, DSÖ verilerinin, hava kirliliğinin küresel boyutta giderek arttığını ortaya koymakta olduğunu belirttiği açıklamasında, Aydın’da hava kirliliğinin insan sağlığını tehdit eder boyuta ulaştığını vurguladı. Germencik Çevre ve Doğa Derneği (AyÇeV) Başkanı Dr. Metin Aydın’ın, dikkat çekici açıklaması şöyle: “Dünyada her 10 kişiden 9’u sağlık açısından zararlı kabul edilen seviyelerin üzerinde konsantrasyonlara sahip kirleticilere maruz kalmakta, bu durum solunum sisteminin olumsuz şekilde etkilenmesinden, yaşam kalitesini ciddi oranda etkilenmesine ve ortalama yaşam süresinin azalmasına kadar geniş yelpazede etkiler oluşturmaktadır. Sağlık üzerindeki risk faktörleri arasında yer alan hava kirliliği DSÖ’ne göre 2016 yılı itibariyle erken ölüm ve sağlık kaybı açısından başlıca sebepler arasında 9. sırada yer almıştır. Yaşlılar, çocuklar, hamile kadınlar ve astım gibi altta yatan bir hastalığa sahip olan insanlar daha fazla risk altında olup hava kirliliğine maruz kaldığında daha ciddi sağlık etkileri gelişebilmektedir. DSÖ hava kirliliği için “görünmez katil” tanımını kullanıyor. Her yıl 7 milyondan fazla insanın ölümünden hava kirliliğini sorumlu tutuyor. DSÖ verilerine göre, akciğer kanserine bağlı ölümlerin yüzde 36, KOAH’a bağlı ölümlerin yüzde 35’i, inmeye bağlı ölümlerin yüzde 34’ü ve kalp hastalıklarına bağlı ölümlerin yüzde 24’ünün sorumlusu hava kirliliğidir. Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı, hava kirliliğinin, başta akciğer ve mesane kanseri olmak üzere birinci grup kanser risk etkeni olduğunu açıklamıştır. Türkiye’de çevre sorunları arasında en çok erken ölüme hava kirliliği sebep olmaktadır. Avrupa'da hava kirliliğine bağlı erken ölümlerin en yüksek oranda olduğu ülkelerden biri Türkiye’dir. Türkiye’de 2012 verilerine göre yılda yaklaşık 32 bin 670 kişinin hava kirliliğine bağlı yaşamını kaybettiği tahmin ediliyor. Hava kirliliği oluşturan kirleticilerin her birinin izin verilebilir limitleri bulunmaktadır. DSÖ limitleri en düşük yani daha sağlıklı seviyeye işaret etmektedir. AB limitleri ise DSÖ limitleri ile karşılaştırıldığında kirliliğe biraz daha fazla izin verebilen bir konumda bulunmaktadır. Türkiye’nin izin verdiği sınırlar ise bunların her ikisinin de üzerinde kirliliğe izin verecek sınırlardadır. Bu nedenle “normal değerler” kavramı, devletlerin ya da karar alıcıların sağlıklı bir toplum ve çevre tahayyülleri ile doğrudan ilişkilidir. Türkiye’de kentsel nüfusun yüzde 99,7’si dış ortam havasında DSÖ’nün belirlediği ‘normal’ değerlerin çok üzerindeki miktarda partiküle maruz kalmaktadır. Türkiye’de Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından tüm ülke çapındaki istasyonlardan alınan ölçümlerin sonuçları www.havaizleme.gov.tr adresinden anlık olarak takip edilebilir. Bu kaynaktan 2017 yılı Aydın ili için ölçülen PM10 ve SO2 sonuçlarını değerlendirdiğimizde Aydın’da 2017 yılında insan sağlığını etkileyecek boyutta hava kirliliği yaşandığı görülmektedir. DSÖ insan sağlığının etkilenmemesi için PM10 ve SO2 hava kalitesi limiti 20 μg/m3 olarak kabul etmiştir. DSÖ yine insan sağlığının etkilenmemesi için bir yıl içinde PM10’un en fazla 35, SO2’in en fazla 3 defa limit aşımına izin verilebileceğini deklare etmiştir. 2017 yılı Aydın ili PM10 ölçüm değerlerine baktığımızda Aydın’da yılın 340 günü PM10 ölçümü yapıldığını, 25 gün ise ölçüm yapılmadığını görmekteyiz. Aydın ili Türkiye’de hava ölçümü yapılmayan en fazla güne sahip 16’cı ildir. Aydın’da ölçüm yapılan günlerin 326’da yani yüzde 96’da PM10 ölçüm değeri DSÖ’nün belirlediği sınır değerin üstünde ölçülmüştür. Yine Aydın’da ölçülen PM10 limit değeri aşımı/gün sayısı DSÖ’ün izin verdiği limit değeri aşımı/gün sayısından 9 kat fazladır. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı verilerine göre Türkiye’de 2013,2014 ve 2015 yıllarında en fazla PM10 limit aşımı yaşanan istasyonlara sahip ilk 10 il arasında Aydın’da vardır. PM10 limit aşımı ise insanlarda kanser, kalp hastalıkları, solunum yolu hastalıkları, bebek ölüm oranlarında artış yapmaktadır. 2017 yılı Aydın ili SO2 ölçüm değerlerine baktığımızda Aydın’da yılın 359 günü SO2 ölçümü yapıldığını, 6 gün ise ölçüm yapılmadığını görmekteyiz. Aydın’da ölçüm yapılan günlerin yüzde 12’de SO2 değeri DSÖ’nün belirlediği sınır değerin üstünde ölçülmüştür. Yine Aydın’da ölçülen SO2 limit değeri aşımı/gün sayısı DSÖ’ün izin verdiği limit değeri aşımı/gün sayısından 14 kat fazladır. SO2 limit aşımı ise insanlarda solunum yolu hastalıklarına, asit yağmurlarına sebep olmaktadır. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na göre Aydın’da hava kirliliği yapan sebepler evsel ısınma, karayolu trafiği, imalat sanayi, maden işletmeleridir. Aydın’da bebek ölümleri, beş yaş altı çocuk ölümleri, anne ölümleri Türkiye ortalamasından fazladır. Yine Aydın’da solunum sistemi, kalp damar sistemi hastalıkları ve kansere bağlı ölümler Türkiye ortalamasından fazla olup, daha fazla da artmaktadır. Tüm bu olumsuz sağlık sonuçlarının en önemli sebebi ise Aydın’daki çevre kirliliğini oluşturan tüm unsurların ve hava kirliliğinin her geçen sene giderek artmasıdır. Germencik Çevre ve Doğa Derneği( AyÇeV) olarak Aydın’ın bu makus talihinin değiştirilmesi için tüm yetkilileri göreve davet ediyoruz. Çünkü Aydın son nefesleri alıyor, son nefesini vermeye hızla yaklaşıyor.”